
Wyobraź sobie świat, w którym dorosły nie dyktuje zasad, lecz staje się partnerem w zabawie – właśnie na tym polega Floortime. Metoda opracowana przez dr. Stanleya Greenspana, pioniera psychiatrii dziecięcej, stawia relację z dzieckiem na pierwszym miejscu. W centrum – autentyczność, uważność i odwaga, by wejść do świata małego człowieka bez gotowych scenariuszy, z gotowością na zaskoczenia i zmienność dziecięcych nastrojów. Nie o technikę tu chodzi, a o prawdziwy kontakt, w którym każde dziecko czuje się ważne, słyszane i akceptowane.
Filary DIR: rozwój, indywidualność, relacja
Na fundamencie DIR (Developmental, Individual-differences, Relationship-based), Floortime buduje podejście, które uwzględnia niepowtarzalność każdego dziecka:
- Rozwój (Developmental) – szanujemy naturalny rytm rozwoju, nie przyspieszamy, nie zatrzymujemy.
- Różnice indywidualne (Individual-differences) – temperament, wrażliwość, sposób przetwarzania bodźców – to, co odróżnia dziecko, jest zasobem, nie przeszkodą.
- Relacja (Relationship-based) – więź i zaufanie są kluczem do rozwoju. Bez nich żadna terapia nie ma sensu.
Dzięki temu rodzic czy terapeuta zamiast „naprawiać” dziecko, uczy się podążać za nim i z nim rozmawiać – czasem bez słów.
Jak wygląda Floortime w praktyce?
Zejście na podłogę – dosłownie i metaforycznie – to symbol otwartości na świat dziecka. Nie chodzi o dominowanie, a o obserwację i subtelne włączanie się do zabawy.
Kluczowe elementy:
- Podążanie za dzieckiem: pozwól prowadzić, wsłuchaj się w sygnały – gesty, dźwięki, spojrzenia.
- Naśladuj, potem rozwijaj: kopiuj to, co robi dziecko, potem dodaj coś od siebie – bez presji.
- Twórz „kręgi komunikacji”: naprzemienne działania i reakcje, nawet bez słów, są już dialogiem.
- Zwracaj uwagę na sensorykę: dostosuj poziom bodźców do indywidualnych potrzeb – czasem mniej znaczy więcej.
- Dawaj bezpieczeństwo: akceptuj trudne emocje, reaguj spokojem, bądź oparciem.
Korzyści Floortime – nie tylko dla dziecka
- Komunikacja: dzieci swobodniej wyrażają myśli, potrzeby, emocje.
- Emocje: uczą się rozumieć siebie, regulować stany napięcia, przeżywać radość i frustrację.
- Relacje: łatwiej budują więzi, są bardziej otwarte i elastyczne w kontaktach społecznych.
- Poczucie bezpieczeństwa: wzmacnia się ich samoocena, odwaga i sprawczość.
- Myślenie i kreatywność: poprzez zabawę rosną kompetencje poznawcze, planowanie, twórcze rozwiązywanie problemów.
U dzieci w spektrum autyzmu Floortime daje szansę na realne postępy: badania wskazują na poprawę kontaktów społecznych, większą chęć do współpracy i redukcję zachowań trudnych. Rodzice zauważają, że domowa codzienność staje się spokojniejsza, a relacje bardziej satysfakcjonujące. Nie potrzebujesz sali terapii. Największa moc Floortime tkwi w tym, że możesz je stosować w domu, podczas spaceru, w kolejce do lekarza, przy śniadaniu. Kilkanaście minut prawdziwej, uważnej obecności dziennie zmienia dynamikę rodziny.
Praktyczne wskazówki:
- Angażuj się w to, co dziecko aktualnie fascynuje.
- Słuchaj i patrz, bez oceniania czy przyspieszania.
- Wymieniaj się spojrzeniem, gestem, mimiką – to też rozmowa.
- Ciesz się małymi sukcesami, nie porównuj do innych.
- Zmieniaj perspektywę, pozwól się zaskoczyć!
FAQ: O Floortime najczęściej pytacie
- Dla kogo?
Dla dzieci w każdym wieku – zarówno tych neurotypowych, jak i z wyzwaniami rozwojowymi (autyzm, opóźniona mowa, trudności społeczne). - Jak zacząć?
Codzienna, choćby krótka, ale intensywna obecność (10–20 min). Najlepiej z pomocą terapeuty, który pokaże, jak podążać i poszerzać zabawę. - Co jest potrzebne?
Nie zabawki czy specjalne narzędzia, ale ciekawość, uważność i gotowość do bycia tu i teraz.
Jakie umiejętności rozkwitają dzięki Floortime?
- Mowa: dzieci spontanicznie podejmują dialog, używają nowych słów, wyrażają się coraz pewniej.
- Więź: głębsza, autentyczna relacja z opiekunem staje się fundamentem rozwoju społecznego.
- Emocje: lepsza regulacja, odwaga w przeżywaniu trudnych stanów, budowanie odporności emocjonalnej.
- Myślenie: planowanie, przewidywanie, rozumienie przyczyn i skutków.
- Samodzielność: rośnie odwaga do podejmowania własnych decyzji.
Wskazówki do codziennej praktyki Floortime
- Obserwuj – bez oceniania, z zaciekawieniem.
- Bądź częścią zabawy – nie obserwatorem, lecz współuczestnikiem.
- Zadbaj o sensorykę – czasem cisza, ograniczenie bodźców, a czasem ulubiony przedmiot zmienia wszystko.
- Krótkie, ale częste sesje – nawet kilka razy dziennie po 10 minut.
- Zachęcaj do samodzielności – nie wyręczaj, pozwalaj próbować.
Floortime to empatyczna, nowoczesna metoda, która zamiast narzucać schematy, uczy autentycznej obecności. Dzięki niej dzieci rozkwitają, uczą się komunikacji, regulacji emocji i zyskują zaufanie do siebie oraz świata. Najcenniejszy dar, jaki możesz dać swojemu dziecku, to właśnie ten rodzaj uważnej, otwartej relacji – na podłodze i poza nią.