Kontakt z książkami oraz wspólne czytanie z rodzicami budują pozytywne emocje związane z literaturą. Regularne sięganie po książki z opiekunem nie tylko rozwija wyobraźnię, ale przede wszystkim wzmacnia więzi rodzinne i otwiera dziecko na świat liter.
Kiedy uczyć dziecko czytać?
Pytanie, kiedy rozpocząć naukę czytania, pojawia się niemal u każdego rodzica i zwykle sprowadza się do wskazania wieku z przedziału 3-6 lat. Warto jednak zamiast sztywnego trzymania się wieku, skupić się na obserwacji dziecka: jego zainteresowań, gotowości emocjonalnej i możliwości poznawczych. Każde dziecko rozwija się w swoim tempie. Najważniejsze, by nie ograniczać dziecka własnymi przekonaniami czy stereotypami. Często dzieci potrafią znacznie więcej, niż sądzimy – wystarczy dać im szansę i wsparcie.
Powtarzanie utartych schematów typu: „Moje dziecko jest za małe, żeby uczyć się gotowania”, „Jeszcze ma czas na naukę języków”, „Z matematyką poczeka do szkoły”, „Czytać nauczy się razem z rówieśnikami” – nieświadomie wyznacza dzieciom granice i modeluje ich sposób myślenia o własnych możliwościach.
Dzieci uczą się przez modelowanie
Warto pamiętać, że dzieci uczą się przede wszystkim poprzez obserwację dorosłych. Modelowanie może mieć zarówno pozytywny, jak i negatywny wymiar. Dlatego tak ważne jest, byśmy – jako rodzice i opiekunowie – byli świadomi własnego wpływu na dziecko i prezentowali postawy oraz zachowania, które chcemy w nim kształtować. Dzieci naturalnie podchodzą do świata bez ograniczeń – rolą dorosłych jest wspieranie tej otwartości i wiary w siebie.
Zasada: „Nie wiesz, że czegoś nie da się zrobić, więc to robisz” pozwala budować w dziecku odwagę, kreatywność i pewność siebie. Dając dziecku przestrzeń do działania, pokazujemy, że świat stoi przed nim otworem.
Modelowanie zachowań to pojęcie mocno zakorzenione w psychologii. Kluczową postacią dla jego rozwoju jest Albert Bandura – twórca teorii społecznego uczenia się. Jego słynny eksperyment z lalką Bobo wykazał, że dzieci potrafią przyswajać zarówno pozytywne, jak i negatywne wzorce przez obserwację dorosłych. Proces ten rozpoczyna się już we wczesnym dzieciństwie. Do szóstego roku życia podświadomość dziecka chłonie ogromne ilości informacji, które kształtują nawyki, przekonania i postawy.
W praktyce można wykorzystać potencjał podświadomości, stosując m.in. techniki immersji, osłuchiwania się z językiem oraz angażowania naturalnych procesów poznawczych. Pozwala to na naturalne przyswajanie słownictwa i struktur językowych – bez presji i stresu. Im bardziej konsekwentny i długotrwały jest ten proces, tym trwalsze efekty osiągniemy. Takie wczesne doświadczenia mają ogromny wpływ na to, jak dziecko będzie postrzegać własne możliwości w dorosłym życiu.